De VVAB heeft zienswijzen ingediend
(Keizersgracht t/o 63 en Prinsengracht t/o 151)
en de bewoners ter plaatse opgeroepen dit voorbeeld te volgen.
Ongeveer honderd bewoners hebben een zienswijze ondertekend en opgestuurd.
In een aanvulling op de zienswijze tekende de VVAB bezwaar
aan tegen het dubbel afmeren van de oude en de nieuwe boot op de Keizersgracht.
De VVAB vroeg het stadsdeel de oude toestand te herstellen. Wat gebeurde was het tegenovergestelde: de oude,
te vervangen boot werd verwijderd! Kan het nog gekker in Amsterdam?
Vervolgens werden de zienswijzen door het stadsdeel zonder deugdelijke argumentatie
terzijde gelegd: de vervangingsvergunningen werden verleend.
Daarop werd door de VVAB, gesteund door enkele bewoners ter plaatse, formeel bezwaar aangetekend.
Deze bezwaarschriften werden ondersteund door diverse adhesiebetuigingen van bewoners ter plaatse.
Dit is een activiteit van de nieuwe werkgroep Water van de VVAB.
[Bezwaarschrift Keizersgracht t/o 63]
[Bezwaarschrift Prinsengracht t/o 151]
De 'woondozen' op betonnen bakken vormen een enorme
aantasting van het historisch karakter van de grachten. Verreweg de meeste woonboten in de
binnenstad behoren tot deze categorie. De Commissie van Welstand en Monumenten heeft in 1999 een
welstandsnota geschreven waarin zij op stedenbouwkundige gronden tot de conclusie komt dat woonarken
niet thuishoren in de grachten van de Amsterdamse binnenstad. Dat is immers 'bouwen op het water'
en daarvoor is in de historische grachten geen plaats.
Deze nota is nog steeds niet door het gemeentebestuur geratificeerd. Als gevolg daarvan
kan de Welstandscommissie niet langer stelselmatig vervangingsaanvragen van nieuwe arken
afkeuren. Op de Prinsengracht tegenover de Looiersgracht ligt al een door de Welstand goedgekeurde
nieuwe woonark van zink. Op de Prinsengracht ter plaatse van huisnummer 151 heeft de gemeente een
vergunning verleend voor een vergelijkbare woonboot, die door de Welstand na enkele aanpassingen
is goedgekeurd. Een nieuwe gevaarlijke trend op het water: in plaats van dat een uitsterfbeleid van arken
geldt, wordt een opvolger van de woonark geïntroduceerd: de 'schark', een kruising van een ark en een schip.
Een verbetering?
De uitbreidingsvervangingen op de Keizersgracht en de Prinsengracht staan haaks op de door de
gemeente in het Waterplan Amsterdam
geformuleerde uitgangspunten dat het water als openbare ruimte
moet worden beschouwd en de relatie tussen het water en de gebouwde omgeving – al ernstig aangetast
door de geprivatiseerde oevers – moet worden versterkt. Het verder privatiseren van het openbaar
water lost de problemen op het water niet op, maar verergert ze juist.
De woonbotenproblematiek moet in de historische
binnenstad, een beschermd stadsgezicht in de zin van de Monumentenwet, niet in de eerste
plaats benaderd worden vanuit de volkshuisvesting, maar vanuit de stedenbouw.
De VVAB wil dat het uitsterfbeleid van woonarken overeind blijft en serieus ter hand wordt
genomen. Het doel van zo'n beleid is het opschonen van de dichtgeslibde grachten door boten uit
elkaar te leggen, boten te verplaatsen of uit te kopen en, waar
ligplaatsen wel mogelijk zijn, de arken te vervangen door (echte) historische schepen. De gemeente Amsterdam
bereidt echter het tegenovergestelde voor: een projectgroep 'Wonen op het water' is onlangs van start
gegaan met het doel het wonen op het water uit te breiden.
Het is nu meer ooit nodig dat de VVAB de walbewoners gaat mobiliseren om een vuist te maken.
(WS, 6/1/2003, update 28/3/2003)