Hoger beroep ingesteld

Strijd tegen bouwplan Amsterdam Museum gaat door

De VVAB heeft op 9 augustus 2023 bij de Raad van State hoger beroep ingesteld tegen het bouwplan van het Amsterdam Museum. Dit is nodig omdat de rechtbank Amsterdam het beroep tegen de bouwplannen 'ongegrond' heeft verklaard en belangrijke beroepsgronden niet (voldoende) inhoudelijk heeft behandeld.

Uitspraak rechtbank Amsterdam

Eén van de uitbreidingen van het museum, inmiddels bekend als 'de bunker'. Artist's impression van het aanzien van de ingreep op de hoek van de Sint Luciënsteeg en de NZ Voorburgwal (Neutelings Riedijk Architects)

De VVAB is zeer teleurgesteld over de uitspraak van de Rechtbank Amsterdam. Het beroep was goed onderbouwd, zelfs met een second opinion-welstandsadvies van de commissie MOOI Noord-Holland. Uit dat onafhankelijke advies bleek dat het vergunde bouwplan een onacceptabele aantasting van het complex met zich meebrengt: "De hier voorgestelde ingrepen zijn niet reversibel; gaan ten koste van authenticiteit en leesbaarheid van het historische stedelijke landschap en hebben behoud van monumentale constructie-onderdelen en behoud van historisch materiaal onvoldoende als uitgangspunt". Bovendien was de commissie "niet overtuigd dat deze ingrepen ten koste van monumentale waarden voor het functioneren van het monument noodzakelijk zijn en er geen redelijke alternatieven zijn die geen of minder gevolgen voor de monumentale waarden hebben." Uit een WOO-onderzoek (vroeger WOB geheten) bleek tegelijkertijd dat er alternatieve architectenplannen bestonden die minder ingrijpend waren.

De rechtbank oordeelde echter dat de gemeente Amsterdam "in redelijkheid heeft kunnen besluiten om de omgevingsvergunning te verlenen". Immers, "de rechtbank is van oordeel dat de gestelde noodzaak voor het inpassen van grotere museumzalen als wezenlijk onderdeel van de vernieuwing aannemelijk is gemaakt". De VVAB is het daarmee niet eens. De rechtbank stelde zich bovendien op het standpunt dat de vergunningverlener, tevens aanvrager van de vergunning, haar besluit voldoende gemotiveerd heeft. Men is "niet over één nacht ijs gegaan". Over de kwestie kan "anders worden gedacht, maar dat betekent niet dat de adviezen van CRK, M&A en RCE onzorgvuldig tot stand zijn gekomen of onbegrijpelijk zijn en dat verweerder hier dus niet van mocht uitgaan". Bovendien: "De onderzoeksplicht van verweerder gaat niet zover dat verweerder de alternatieve plannen van de overige architectenbureaus bij de beoordeling had moeten betrekken". Kortom, de uitspraak is zeer onbevredigend. De rechtbank heeft zeer marginaal getoetst.

Naar het oordeel van de VVAB ligt het voor de hand om de kwestie voor te leggen aan de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Mag het belang van de gebruiker - het Amsterdam Museum - zodanig voorop staan dat de kernwaarden van een monumentaal complex - een beschermd rijksmonument - ingrijpend en onherstelbaar worden aangetast? De uitspraak van de rechtbank laat de VVAB bovendien met vele vragen achter. Belangrijke beroepsgronden zijn niet eens beoordeeld door de rechtbank.

Vertraging door langdurige behandeling in welstand

Het bouwproject was al vertraagd door de langdurige behandeling van de bouwplannen in het welstandscommissie én het beroep van de VVAB. Het hoger beroep betekent geen verdere vertraging voor het Amsterdam Museum. Uit een raadsbrief is immers gebleken dat er nog een open aanschrijving moet plaatsvinden en dat men pas medio 2024 met de sloop- en bouwwerkzaamheden wil beginnen. Bovendien is er nog een vergunning nodig voor de 'vergroening' van de stenen binnenplaats. Het spreekt voor zich dat het huidige plan niet door gaat, als de Raad van State anders oordeelt dan de Amsterdamse rechtbank. De VVAB hoopt nog steeds dat de gemeente bij zinnen komt en het plan zodanig wijzigt dat de kernwaarden van het Burgerweeshuis niet worden aangetast.

Documenten

[Uitspraak Rechtbank Amsterdam] (4 juli 2023) (PDF-bestand)

[Adhesiebetuiging Bond Heemschut] (16 aug. 2023) (PDF-bestand)

Eerder berichten:
[Negatief advies Amsterdam Museum]
[VVAB wint kort geding Amsterdam Museum]

[Gehele dossier]

(WS, 21/9/2023)

NIET ACTIEF