Crowdfunding Haarlemmerpoort

Binnenkort wordt de Haarlemmerpoort gerestaureerd. Eindelijk, wat ons betreft. Na bijna twee eeuwen symbolische toegang tot de stad is de poort nog nét icoon, maar mist hij de allure van weleer. De Vrienden van Stadsherstel keren dat tij, samen met u. Met de schouders eronder ‘crowdfunden’ we restauratiegeld bij elkaar. Maar zou het straks ook mogelijk zijn om het gebouw weer net zo feestelijk te versieren als op bijgaande foto uit 1874, die genomen werd bij het 25-jarig regeringsjubileum van koning Willem III? Hoe deed de feestcommissie dat eigenlijk?

De Haarlemmerpoort versierd ter gelegenheid van het 25jarig regeringsjubileum van koning Willem III op 13 mei 1874 (Stadsarchief Amsterdam)

We herkennen hem aan zijn neoclassicistische voorkomen, de sobere en strakke Haarlemmerpoort. Hij staat al jaren wat ontheemd aan de rand van het Westerpark. Ooit was dat natuurlijk anders. In 1840 werd de pooort ingehuldigd door koning Willem II. Hij reed er in triomf onderdoor, vanaf dat moment was de poort open als accijnskantoor. Naar Willem II wordt de poort ook wel Willemspoort genoemd, maar de eigenwijze Amsterdammers noemden hem natuurlijk gewoon de Haarlemmerpoort, omdat hij toegang tot de stad verschafte vanuit Haarlem. Sinds de poort zijn publieke functie kwijtraakte, is het gebied eromheen wat desolaat. Nu de poort opnieuw toekomst heeft, is er weer vrij baan voor de oorspronkelijke levendigheid ter plaatse en wordt het isolement waarin het gebouw lange tijd verkeerde geleidelijk opgeheven.

Schatgraven in de historie

Eind jaren zeventig was het maar de vraag of de poort overeind zou blijven, de omstandigheden waren daar niet naar. Achterstallig onderhoud zorgde het afgelopen decennium opnieuw voor een heikele situatie. Woningcorporatie Ymere verkocht de Haarlemmerpoort omdat bezit en onderhoud van een dergelijk monument te kostbaar is en niet meer tot de kerntaak van de woningcorporatie behoort. Gesteund door de actie van zijn Vrienden, brengen Stadsherstel en restaratiearchitect André van Stigt de poort nu stukje bij beetje terug in zijn oorspronkelijke staat. Schatgraven in de bijzondere historie hoort daar ook bij.
Een feestje vieren is aan onze hoofdstad wel toevertrouwd en in het verleden konden ze er ook wat van. We hebben het dan vooral over de prachtig versierde panden en boten. In 1874 was er een feestcommissie ingesteld, die ook zorgde voor een prachtig versierde Haarlemmerpoort. Het lijkt ons bijzonder om de poort, na voltooiing van de restauratie en herbestemming tot restaurant en huurwoningen, opnieuw, het liefst exact zo, te versieren. Wij zijn op zoek naar kennis om dat mogelijk te maken. Als u meer weet over de feestcommissie en wijze van versiering of dit verhaal u enthousiast maakt, om dit uit te pluizen, meld u dan bij Stadsherstel.

Hoe we het verschil maken

Maar zover is het nog niet, eerst de restauratie. Stadsherstel kampt voor de restauratie met een tekort van € 171.000. Er is al € 106.174, dat is 62% van dat bedrag, bij elkaar gedoneerd door 461 donateurs. Wij als Vrienden geloven dat we dit gehele bedrag samen met u bijeen kunnen krijgen. U kunt op uw eigen manier meebouwen, elk gewenst bedrag is zeer welkom. Bij de verschillende bijdragen hebben wij samen met Stadsherstel bijpassende cadeautjes bedacht, zoals een passepartout met een historische foto of een aardewerken miniatuur van de Haarlemmerpoort in de traditie van de blauw met witte KLM-miniaturen.

Stella van Heezik

(Uit: Binnenstad 289, sep./okt. 2018)