College van B & W krijgt tik op de vingers

Gemeenteraad stemt unaniem voor Open Havenfront

Woensdag 12 maart nam de Amsterdamse gemeenteraad een door GroenLinks, PvdA, D66 en SP ingediend amendement aan om twee varianten voor een fietsenstalling bij het Centraal Station te laten onderzoeken. Dit raadsbesluit herbevestigt het eerdere uitgangspunt om het Open Havenfront uit te graven, waartoe de raad reeds in 2000 en zelfs nog in december 2013 had besloten. Het gaat echter in tegen het in januari 2014 door het College van B & W gedane voorstel om de ontgraving achterwege te laten ten behoeve van een ondergrondse fietsenkelder.

De oude situatie zoals die bestond vóór de aanleg van de NZ/lijn	De nieuwe situatie met vergroting van wateroppervlak van het Open Havenfront (artist impression gemeente Amsterdam, uit: Ontwerpboek Stationseiland, DRO, 2012)

De twee varianten voor de fietsenstalling die het College nu zal laten onderzoeken zijn:
a. Een fietsenstalling half onder de Prins Hendrikkade en half onder het te vergroten wateroppervlak (omschreven als voorkeursvariant) en b. Een fietsenstalling onder het plein voor het Victoriahotel zónder te ontgraven (het aanvankelijke Collegevoorstel).
In haar raadsadres heeft de VVAB verzocht de eerste variant op haalbaarheid te laten onderzoeken. De Vereniging had ook nog een aantal andere varianten voorgesteld, waaronder een veel goedkoper alternatief, namelijk een stalling boven de sporen – het zogenaamde ‘fietspakhuis’ van Benthem Crouwel.
In hetzelfde amendement vraagt de raad aan het College ‘ten alle tijden een terugvaloptie voor te leggen waarbij realisatie van het open havenfront alsnog mogelijk blijft’ voor het geval de voorkeursvariant niet haalbaar zou blijken. Het College zal de verschillende alternatieven in de komende drie maanden onderzoeken. De nieuwe gemeenteraad beslist vervolgens op welke wijze het benodigde aantal stallingplaatsen kan worden gerealiseerd.

Inspraak tijdens de commissievergadering

Luchtfoto van de voormalige situatie ten zuiden van het Centraal Station

Voorafgaand aan de vergadering van de gemeenteraad, kwam op 6 maart j.l. de raadscommissie Ruimtelijke ordening bijeen, en kreeg de VVAB gelegenheid om haar stem te laten horen. De Vereniging betoogde dat de ruimte voor het Victoriahotel een kade is en geen plein. Het is geen besloten ruimte en omdat het maar één gevelwand heeft, zal het ook nooit een fraai plein worden. Tussen Stationsplein en Dam is er bovendien geen behoefte aan een extra plein, wel aan verbetering van het overgangsgebied tussen het Stationseiland en de historische binnenstad op een wijze die recht doet aan het karakter van onze stad. Uit de artist impression blijkt dat het plan om de waterkommen voor het Stationseiland te verbreden de ruimtelijke kwaliteit van het gebied enorm verbetert. Het versterkt de zogenaamde ‘eilandenstructuur’ als karakteristiek van de stedenbouwkundige structuur van de stad. Daarbij komt dat als het College van B & W het uitgraven van de waterkommen niet door zou laten gaan, het de zogenaamde Waterbalans negeert. Jarenlang is compensatie beloofd voor vele dempingen en aanplempingen, waaronder een veertig meter brede strook aan de IJ-zijde van het Centraal Station ten behoeve van het nieuwe busstation. Steeds opnieuw zien wij water verdwijnen, maar het lukt maar niet om dit ook daadwerkelijk te compenseren. Daardoor wordt schade berokkend aan onze bijzondere waterstad. Het besluit van het College werd door de VVAB een ‘slag in het gezicht’ genoemd van maar liefst vier gemeenteraden, die de ontdemping hebben voorbereid.

Steun vanuit de deelraad

Ook deelraadsleden van Centrum hebben van zich laten horen. In een brief vroegen de fractievoorzitters van GroenLinks, PvdA, VVD en SP aan de gemeenteraad vast te houden aan het herstel van het Open Havenfront en de eerder overeengekomen ontgraving van de waterbekkens voor het CS.
De VVAB is bijzonder blij met dit raadsbesluit. De Vereniging heeft het altijd erg belangrijk gevonden dat de ruimtelijke kwaliteit van het overgangsgebied tussen de historische stad en het Stationseiland wordt vergroot. Voor dat doel zijn al honderden miljoenen geïnvesteerd, zoals de bouw van een tunnel en van het busstation achter het CS. Uit de artist impressions blijkt dat het verruimen van het wateroppervlak de visuele afstand tussen de stad en het CS vergroot en de eilandstructuur van het stationsgebied wordt versterkt. Die situatie is uniek; er is vrijwel geen enkel ander spoorwegstation ter wereld dat in het water ligt.

De VVAB heeft alle vertrouwen in de volgende gemeenteraad om het nu uitgesproken uitgangspunt tot een goed einde te brengen. De eerste stap is in ieder geval gezet.

Walther Schoonenberg

(Uit: Binnenstad 263, maart/april 2014)