Het schilderen van baksteengevels

Het huisje met de ooievaar op de Prinsengracht hoek Reguliersgracht is in baksteenkleur geschilderd.

Verven worden bij voorkeur samengesteld uit een mengsel van pigmenten en half-om- half gekookte en rauwe lijnolie. De toevoeging van een siccatief is af te raden omdat dit het schilderwerk teveel doet glanzen. Bij de verfkeuze is het van belang rekening te houden met de materiaaleigenschappen van de ondergrond. Lijnolieverven zijn geschikt voor gebruik op met kalktrasmortel gemetselde gevels. Wanneer verf op basis van lijnolie in aanraking komt met cementvoegen zal het schilderwerk verzepen. Dan moet voor een ander bindmiddel gekozen worden.

Natuurstenen onderdelen kunnen eveneens met lijnolieverven worden behandeld. Op zandstenen topgevels is dikwijls een zandsteenkleurige verf aangebracht. Hardstenen onderdorpels en onderpuien zijn soms overschilderd in de kleur van het hardsteen. Indien oudere verflagen overschilderd worden zal er niet direct een probleem optreden. Maar wanneer bijvoorbeeld raam- of kozijnwerk (gedeeltelijk) wordt vervangen, is het van groot belang eerst onderzoek te doen naar de ondergrond.
Door het aanbrengen van kleurtrappen en het uitvoeren van slijpproeven kan een verantwoorde keuze worden gemaakt die zowel materiaaltechnisch als architectuurhistorisch onderbouwd is.
Het zwart maken van bakstenen gevels wordt in alle gevallen beschouwd als historisch onverantwoord en is daarom ongewenst. Eens was het gebruikelijk om houten gevels te teren maar voor een toepassing op bakstenen gevels bestaat geen historische grond.

Theo Rouwhorst

(Uit: Binnenstad 218, oktober 2006)