![]() |
![]() |
Gezicht in vogelvlucht op Amsterdam van Cornelis Anthonisz. (ca. 1538) |
Als je die twee uitgaven samen ziet denk je direct: Roegholt zal nog knap hoog moeten vliegen ook.
Die gedachte wordt onmiddellijk bevestigd door de verkleinde weergave van het Gezicht in
vogelvlucht op Amsterdam van Cornelis Anthonisz.
Die kaart is een van de vele mooi gereproduceerde illustraties in zijn boek. Niet alleen mooi
gereproduceerd, maar ook met zorg gekozen en op veel plaatsen afwijkend van het
gebruikelijke stramien. Zij vormen een essentieel onderdeel van het boek en nemen daarin
ook veel plaats in. Weinig ruimte dus voor beschouwingen, zeker wanneer je probeert toch
zoveel mogelijk onderwerpen aan te stippen. Wie de schrijver kent weet dat hem dat
ongetwijfeld veel hartzeer heeft gekost. Waarschijnlijk heeft de uitgever dan ook een
manuscript gekregen dat de gestelde limiet ruimschoots overschreed.
Roegholt heeft ervoor gekozen zoveel mogelijk van de geschiedenis van Amsterdam in al zijn
aspecten aan bod te laten komen. Als je weet dat de auteur slechts op een klein onderdeel nog
nader onderzoek voor dit boek hoefde te doen kom je onder de indruk van zijn brede kennis.
Maar onvermijdelijk heeft die keuze tot gevolg dat het beeld caleidoscopisch wordt, kleine
gekleurde fragmentjes, snel van plaats wisselend. Geprobeerd is dat nadeel op te vangen door
die fragmenten te plaatsen in een breder kader, gevormd door de wisselende staatkundige
inbedding van de stad. Grenzen houden altijd iets willekeurigs, dus geen enkele indeling klopt
ooit helemaal. Zo ook hier. De VOC is bijvoorbeeld op een wel erg onlogische plaats
terechtgekomen. Het zou, zo lijkt het, meer voor de hand hebben gelegen de Alteratie of, nog
beter, de Unie van Utrecht als grens te nemen dan het ronde jaar 1600. Maar dat zijn
aantekeningen in de marge.
Tenslotte rest de vraag voor wie het boek nu eigenlijk bestemd is. Hoewel ook bijna iedere
Amsterdammer wel iets nieuws in het boek zal vinden lijkt het toch vooral bestemd voor
buitenpoorters, al blijft het een prachtig kijkboek. Terecht daarom dat er ook een Engelse
uitgave is verschenen. Maar daarnaast prikkelt de vogelvlucht op veel punten ook om nog
eens verder te kijken, bijv. in de grote nieuwe Geschiedenis van Amsterdam.
Herman Pinkse
(*) Dr. Richter Roegholt, Amsterdam in Vogelvlucht, Amsterdam 2004. 160 pagina’s. Prijs: € 19,90
(Uit: Binnenstad 208, november 2004)
Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.
Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.
Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.