Keizersgracht 361 t/m 381

Parkeren in Keurtuinen

Door het beschikbaar komen van de panden Keizersgracht 361 t/m 381 kon opnieuw kantoorruimte in de grachtengordel worden omgezet in woonruimte. Op zich een uitstekende ontwikkeling, want de binnenstad is meer geschikt voor wonen dan voor grootschalige bedrijven. Bij ieder bouwplan doet zich het probleem voor van de parkeerbehoefte van de nieuwe bewoners. Bij nieuwbouw, zelfs in de kleinere straten, is het realiseren van parkeerruimte in kelder, souterrain of begane grond langzamerhand gebruikelijk geworden.

Het illegale parkeerterrein

Tot voor kort stond één ding echter vast. Parkeren in Keurtuinen is niet toegestaan. Een en ander is vastgelegd in de Verordening tot vaststelling van voorschriften ex art. 43 der Woningwet voor de oude stad. Bij deze verordening is een kaart gevoegd, waar precies wordt aangegeven voor welk gebied de verordening geldt. Er is geen twijfel mogelijk: de verordening geldt voor het blok aan de Keizersgracht. Bij de bouwaanvraag voor de Keizersgrachtpanden stond op de tekeningen vermeld dat de makelaars van het project op 22 augustus 1996 een parkeervergunning-aanvraag hadden ingediend.
Onmiddellijk bij het ter visie leggen van het bouwplan is door het Wijkcentrum d'Oude Stadt en onze vereniging geprotesteerd tegen een eventuele parkeer- of garagevergunning.
Dit bezwaarschrift, de zienswijze, werd door Burgemeester en Wethouders gehonoreerd. Een vergunning voor het parkeren in de Keurtuinen werd geweigerd en de weigering werd uitvoerig toegelicht. De Vereniging van eigenaren van de nieuwe appartementen - lees de projectontwikkelaar - liet het hierbij niet zitten en ging in beroep tegen het besluit van B. en W. De beroepscommissie verzuimde om de tegenstanders van het onrechtmatige gebruik van de tuinen te horen.
Op 17 juni 1997 besloot de Bezwaarschriftencommissie aan het College van B. en W. te adviseren, de gevraagde garagevergunning te verlenen. Namens B. en W. liet wethouder Van der Aa, als locoburgemeester, op 18 juli jl. weten dat hij besloten had de afgewezen garagevergunning in te trekken en alsnog de vergunning te verlenen voor 34 parkeerplaatsen.

Plattegrond van het verboden parkeerterrein

In Het Parool heeft in die periode een artikel gestaan over deze wethouder, die midden in het vakantieseizoen alle collega's verving en zo snel en vlot besluiten nam. Ik heb de indruk dat dit besluit te snel en te vlot genomen is en ik ben niet de enige.
Al eerder zijn er processen gevoerd over de rechtmatigheid van het parkeren in de Keurtuinen. Bekend is de kwestie in het blok aan de Keizersgracht bij de Raadhuisstraat, waar de AGO van de toenmalige burgemeester Samkalden een toezegging kreeg dat er wél geparkeerd mocht worden. De bewoners en het wijkcentrum wonnen dit proces.
Ook aan de Herengracht, bij de Vijzelstraat, werd ten onrechte geparkeerd in de Keurtuinen. Ook in deze kwestie werden de protesterende omwonenden in het gelijk gesteld.
In de tuinen van het blok Keizersgracht/Nieuwe Spiegelstraat, Herengracht/Vijzelstraat werd sinds mensenheugenis in de tuin geparkeerd achter het pand van Amstleven. Ook hier, waar de gemeente partij was tegen het parkeren, stelde de Raad van State vast dat op grond van de verordeningen en het bestemmingsplan parkeren niet was toegestaan. Zelfs als de gemeente jarenlang het parkeren heeft gedoogd, zoals ook aan de Keizersgracht het geval is, dan kan een nieuwe eigenaar zich daar niet op beroepen en moet het parkeren beëindigd worden. In deze gevallen kan geen beroep worden gedaan op "overgangsrecht".
Het is niet onlogisch dat de projektontwikkelaar zijn uiterste best doet om de parkeervergunning te verwerven. De parkeerplaatsen, grotendeels in de open lucht, zijn namelijk te koop voor f 100.000,- per stuk. De "investering" wordt als een uitstekende belegging beschouwd. Voor de meeste kopers betaalt de belasting namelijk meer dan de helft van de rente en de plek zou steeds meer waard worden. Een deel van de plekken zou al verkocht zijn: 34 maal f 100.000,- is f 3,4 miljoen. Het gaat hierbij dus om het grote geld.
Juist een dezer dagen is het eerste deel verschenen van een boek over de Amsterdamse Grachtentuinen. Dit eerste deel gaat over 300 tuinen aan de Keizersgracht. Ik hoop dat bij de tweede druk ook de steenmassa achter de panden Keizersgracht 361 tot en met 369 zal zijn veranderd in tuinen. "De laatste jaren behoren de Amsterdamse grachtenpanden voor velen tot de meest gewilde woningen, met als gevolg dat de grachtentuinen bloeien als nooit te voren." (Tekst van de folder van het tuinenboek).

Begin oktober zal beslist worden over het verzoek aan de president van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam, sector Bestuursrecht, om een "voorlopige voorziening". Dit verzoek is door omwonenden en het Wijkcentrum d'Oude Stadt gedaan. De gemeente had op 18 september een vertegenwoordiger van de Dienst Parkeerbeheer naar de zitting afgevaardigd. Toen hem om zijn pleitnota werd gevraagd, bleek hij die niet te hebben.
Zijn directeur bleek ziek te zijn, zijn chef had er geen trek in en zelf wist hij nergens van. In de bouwaanvraag was sprake van 33 woningen, drie winkels en één kantoor. De huidige parkeernormen in de binnenstad zijn aanzienlijk minder ruim dan één parkeerplaats per woning. Voor kantoren is het één parkeerplaats per 10 medewerkers of voor 250 m2 kantoorruimte en voor woningen één parkeerplaats voor twee woningen. De afgevaardigde van de Parkeerdienst had die duidelijkheid al ter plekke kunnen verstrekken.
Dat dit niet gebeurde, bewijst mijns inziens dat er sprake moet zijn van een slordige "vakantiebeslissing".

Bij een eerdere parkeerkwestie in het Grote Heercomplex, Herengracht 179 tot 197, waren meer inpandige parkeerplaatsen verkocht dan in de geldende Parkeerverordening geoorloofd is. Hier heeft de gemeente de rug recht gehouden. Ik betreur het dat het gemeentebestuur, wat betreft het parkeren in Keurtuinen, door de knieën is gegaan. Het lijkt mij voor de gemeente wel vervelend dat de rechter het beleid moet corrigeren en dat het "Keurtuinenwiel" iedere keer opnieuw moet worden uitgevonden.

De rechter verbiedt het parkeren in de keurtuinen

Veertien dagen na het aanvragen van de "Voorlopige voorziening", een soort kortgeding-procedure, zijn het Wijkcentrum d'Oude Stadt en de omwonenden in het gelijk gesteld. De president van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam, sector Bestuursrecht, heeft 3 oktober 1997 uitspraak gedaan. De gevraagde voorlopige voorziening is toegewezen. Het besluit van Burgemeester en Wethouders om een garagevergunning af te geven voor 34 auto's van 23 juli 1997 is geschorst en de gemeente zal de door het wijkcentrum en de omwonenden gemaakte griffiekosten moeten vergoeden. Het beroep op het overgangsrecht is onder verwijzing naar recente uitspraken van de Raad van State afgewezen. Het gebruik van binnenterreinen verdraagt zich niet met het in het bestemmingsplan neergelegde verbod, de desbetreffende gronden te gebruiken voor parkeren.
Gezien het grote financiële belang van de projektontwikkelaar en de eventuele kopers van de parkeerplaatsen - 3,4 miljoen gulden - zal er waarschijnlijk sprake zijn van een bodemprocedure.
Ook deze procedure wordt door de Werkgroep Keurblokken van het Wijkcentrum d'Oude Stadt met vertrouwen tegemoetgezien omdat al minstens tweemaal eerder door de Raad van State is bevestigd dat parkeren in de Amsterdamse Keurtuinen niet is toegestaan.

Frans Amende

(Uit: Binnenstad 166/167, nov. 1997.)