![]() |
![]() |
De Waterleidingpanden op de Nieuwe Herengracht vóór de sloop. | De in 1993 herbouwde Waterleidingpanden. |
De dubbele herenhuizen nrs. 47 t/m 53, vermeld in het register van beschermde monumenten
en bekend als de zetel van het Gemeentelijk Waterleidingbedrijf, stonden in de weg.
De minister van CRM verbond aan de toestemming tot afbraak de voorwaarde dat de panden na de
metroaanleg van gemeentewege zouden worden herbouwd.
Dat is nu 20 jaar geleden, en vóórdat Stadsherstel deze gemeentelijke verplichting op zich nam, was vlak
achter het terrein waar de Waterleidingpanden hadden gestaan, de woonbebouwing van het Onderwijzerhof
tot stand gekomen, waarvan de bewoners op dat terreintje een tuin hadden aangelegd en door de opening
in de gevelwand zon vingen.
Dat het enthousiasme van die bewoners voor de herbouw van de Waterleidingpanden daarom niet groot
was, laat zich raden. Hun gevoelens werden gedeeld door het gemeentebestuur vanwege de kosten.
De ligging van de panden boven de metrobuis maakte bovendien bijzondere funderingsvoorzieningen nodig
om trillingen te voorkomen. Als er niet een duidelijke toezegging van de gemeente aan de minister, c.q. de
rijksdienst, ter tafel had gelegen, dan was het waarschijnlijk nooit zover gekomen. Dan was er of een
storend gat in de gevelwand blijven bestaan, of er was een te hoog gebouw verrezen om met extra
verdiepingen de kosten te dekken.
![]() |
De metro-aanleg trekt een spoor van vernieling door de oude binnenstad. |
Stadsherstel heeft het karwei ten slotte geklaard, en samen met de herbouw van nrs. 47 t/m 53, de
bouwvallige belendingen nrs. 45 en 55 gerestaureerd. Onder leiding van architect G. Prins werd het werk
uitgevoerd door het aannemingsbedrijf Jurriëns. Van het interieur van de Waterleidingpanden was niets over, het
zijn daarom moderne kantoorgebouwen geworden die alleen in hun volume, hun gevels en hun
verdiepinghoogte overeenkomen met wat in 1973 werd gesloopt. Is dat dan nog wel monumentenrestauratie?
Nee, wat de interieurs betreft, en dat wordt ook niet gepretendeerd. Ja, voor wat de functie van de panden
in de gevelwand aangaat en dat is in de gegeven situatie nog veel belangrijker.
De Nieuwe Herengracht tussen de Amstel en het Jonas Daniël Meyerplein is voor wie uit de Weesperstraat
komt de visuele grens van het historische Amsterdam.
De Weesperstraat is een autosnelweg tussen grote blokken, waar een voetganger zich verloren voelt. De brug over verdwijnen de auto's gelukkig onder de grond, daar kan men weer lopen, rondkijken en de stad om zich heen voelen. Het gapende gat in de wand Nieuwe Herengracht is op de meest passende wijze gedicht.
Geurt Brinkgreve
(Uit: Binnenstad 141, juli 1993.)
Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.
Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.
Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.